Rouw is vaak een woord dat we associëren met verdriet. Maar wist je dat rouw meer is dan dat? Het is uitputting, een overvol hoofd, een lijf dat voelt alsof het door de molen is gehaald. Het verlies van een dierbare trekt niet alleen emotioneel, maar ook fysiek en mentaal een zware wissel. En wanneer het dagelijkse leven – met werk, deadlines en verplichtingen – gewoon doorloopt, kan dat als een ondraaglijke last voelen.
Uit cijfers blijkt dat één op de tien werkenden die een dierbare verliezen een burn-out krijgt door de combinatie van werk en rouw. Na een overlijden verzuimt een werknemer gemiddeld vijf maanden. En van de mensen die weer aan het werk gaan, meldt 40 procent zich uiteindelijk alsnog ziek.
Maar waar gaat het mis? Het grootste probleem: rouw wordt niet gezien
voor wat het is. Het is geen ziekte, maar een volkomen normale reactie op verlies. Rouw vraagt niet om een diagnose of medicatie. Het vraagt om tijd, ruimte, warmte en erkenning. Ook – of misschien wel juist – op de werkvloer.
Waarom kan rouw zo uitputtend zijn?
Wanneer je rouwt, verandert alles. Je wereld is van de ene op de andere dag op z’n kop gezet. Misschien voel je je leeg, alsof alle energie is weggezogen. Misschien slaap je slecht, pieker je constant, of wordt zelfs een simpele taak zoals koffie zetten ineens een berg die je moet beklimmen.
En dan is er werk. Hoe kun je functioneren in een wereld waar ‘doorgaan’ het standaardantwoord lijkt te zijn, terwijl je eigen wereld stil staat?
Het antwoord is simpel: je kunt niet doorgaan zoals voorheen. En dat zou je ook niet moeten willen. Want wanneer je rouwt en jezelf forceert, loop je een enorm risico op langdurige uitval.
Wat heb JIJ nodig?
Rouw vraagt om maatwerk. Om tijd die aansluit bij wat jíj nodig hebt. Er is geen standaardformule voor herstel, want iedereen verwerkt verlies anders. Sommigen willen snel weer aan het werk om structuur en afleiding te vinden. Anderen hebben juist weken, maanden of zelfs langer nodig om hun balans terug te vinden. Beide opties zijn oké.
Maar weet dit: je mag luisteren naar je gevoel. En werkgevers, collega’s en beleidsmakers moeten dát begrijpen.
Het wetsvoorstel voor rouwverlof: Goed begin, maar is nog werk aan de winkel
In 2024 ligt er een voorstel op tafel voor wettelijk rouwverlof. Goed nieuws? Zeker, want het is een belangrijke stap richting erkenning. Maar de huidige opzet roept vragen op.
Het voorstel regelt dat ouders van minderjarige kinderen, of werknemers die hun partner verliezen, recht hebben op vijf dagen rouwverlof binnen het eerste jaar. Dat klinkt redelijk, maar in de praktijk zien veel rouwenden dat heel anders.
De grootste kritiek: vijf dagen is een minimum, maar kan in de praktijk ook een maximum worden. Want stel je eens voor: na die vijf dagen verwacht je werkgever dat je weer op volle kracht aan de slag gaat. Wat als dat voor jou te vroeg is? Wat als de echte klap pas weken later komt?
Een flexibele aanpak, zonder harde einddatum, lijkt daarom essentieel. Ervaringsdeskundigen geven aan dat het ideale rouwverlof er één is met ruimte voor eigen inspraak, waar maatwerk centraal staat.
En wat gebeurt er na dat eerste jaar? De verjaardag van je dierbare, de sterfdag, feestdagen – deze momenten kunnen rauw verdriet omhooghalen, zelfs jaren na het verlies. Ook dan is begrip nodig.
Hoe werkgevers een verschil kunnen maken
Werkgevers spelen een belangrijke rol bij het ondersteunen van rouwende werknemers. Een paar tips voor werkgevers:
- Communiceer met empathie: Vraag hoe het écht met iemand gaat, en luister zonder oordeel.
- Bied flexibiliteit: Denk aan thuiswerken, aangepaste uren of een geleidelijke terugkeer.
- Herken belangrijke data: Wees je bewust van verjaardagen, sterfdagen of andere mijlpalen. Een kleine erkenning, zoals een kaartje of een simpele “Ik denk aan je vandaag,” kan veel betekenen.
- Investeer in training: Medewerkers en leidinggevenden kunnen baat hebben bij trainingen over rouwbegeleiding.
Voor jou: Hoe zorg je voor jezelf tijdens rouw?
Als jij een dierbare hebt verloren, wil ik je één ding meegeven: rouw mag er zijn. Je hoeft je verdriet niet weg te stoppen, niet voor jezelf en niet voor een ander. Neem de tijd die je nodig hebt, en wees lief voor jezelf.
Praktische tips:
- Blijf in contact: Praat met iemand die je vertrouwt – een vriend, collega, coach of therapeut.
- Stel grenzen: Als werk of sociale verplichtingen te veel worden, durf “nee” te zeggen.
- Plan momenten van rust: Misschien wil je een wandeling maken, mediteren, of gewoon even stil zitten met een kop thee. Geef jezelf toestemming om te vertragen.
- Vraag om hulp: Je hoeft het niet alleen te doen. Of het nu praktische hulp is of een luisterend oor, mensen willen vaak meer doen dan je denkt.
Samen naar een wereld waar rouw begrip krijgt
Rouw hoort bij het leven, maar het verdient meer aandacht, erkenning en begrip – op de werkvloer, in onze wetten, en in onze samenleving. Door flexibel en empathisch te zijn, kunnen we als maatschappij een omgeving creëren waarin rouwenden zich gesteund voelen.
Wil je meer weten over hoe je jezelf of anderen kunt ondersteunen in tijden van verlies? Neem contact met me op. Samen kijken we wat jij nodig hebt om weer ademruimte te vinden, op je eigen tempo.
Het is tijd om rouw de plek te geven die het verdient. Zullen we dat samen doen?
👣 José van Breugel | Rouw- en verliescoach
App: 06 10 80 51 23
Reactie plaatsen
Reacties